Van de wijnlanden in de nieuwe wereld is Chili bijzonder interessant, al was het maar om de bijzondere lange en smalle vorm die het heeft van noord naar zuid, waardoor de klimaatverschillen er groot zijn. Aanvankelijk vooral bekend om zijn rode wijnen, die nog altijd zo’n ¾ van de productie vertegenwoordigen, maar ook de witte wijnen zijn er bijzonder interessant en laten vaak een geweldige aromatische expressie van tropisch fruit zien.
Chili is een smal en langgerekt land. Zo’n 4300 km x 188 km. Ingesloten door de Grote Oceaan in het Westen en de Andes in het Ooosten met zijn toppen tot 7000 m hoogte. De wijnbouwgebieden strekken zich echter uit over een lengte van 1400 km. In het Noorden is het gewoonweg te heet voor wijnbouw en wordt het land begrensd door de Atacama-woestijn met daaronder gelegen de Elqui Valley, met een van de weinige kalkrijke bodems van Chili, waar op hoogte mooie Chardonnays worden geproduceerd. In het Zuiden van het land is het te koud en te vochtig. De jaarlijkse neerslag neemt van het noorden naar het zuiden geleidelijk toe. De wijnbouw vindt in het centrale deel van het land plaats, hoofdzakelijk in de Centrale Vallei rondom Santiago, de hoofdstad van Chili. Het land wordt vanaf de Andes van Oost naar West doorsneden door rivierdalen die het smeltwater van de Andes-gletchers afvoeren naar de Grote Oceaan. Het is in deze rivierdalen waar de wijnbouw plaatsvindt. Toch is het eigenlijk nagenoeg overal nogal heet in het groeiseizoen en is de wijnbouw in Chili enerzijds afhankelijk van de koelte van de Oceaan, anderzijds van de koelte van de valwinden uit de Andes.
WATER
Met de hitte, is in de meeste wijnbouwgebieden watermanagement een belangrijk gegeven. In de Zuidelijke valleien, vanaf Maule Valley is de jaarlijkse neerslag nog voldoende, maar zorgt de koelte, toenemende neerslag en relatieve luchtvochtigheid er voor problemen met schimmelziektes naarmate de wijngaarden Zuidelijker liggen. In Central Valley was men in het verleden afhankelijk van het smeltwater van de Andes, want de regenval van zo’n 300 tot 400 mm per jaar is matig te noemen, afgezet tegen de hoge dagtemperaturen in het groeiseizoen. Met aangelegde irrigatiekanalen werden en worden de wijngaarden er bevloeid met water, maar met deze methode kan er alleen in de lage delen wijnbouw worden gepleegd. Druppelirrigatie heeft daar verandering in gebracht. Daarmee kunnen er sinds de jaren ’90 ook op de koelere flanken van de Andes druiven worden geteeld tot wel zo’n 900 m hoogte. Vooral de Cabernet sauvignon en Syrah doen het daar erg goed.
TERROIR
Chili is overall een prachtig wijnland met kwalitatief goede wijnen. Als we echter met een vergrootglas kijken zijn de omstandigheden er bijna nergens ideaal. De centrale vallei heeft nog het beste gemiddelde qua neerslag en dagtemperatuur in het groeiseizoen, maar de bodems zijn er eigenlijk te rijk. De Franse druivenrassen die Chili domineren verlangen wat schaarsere bodems en een koele, trage rijping voor een optimale wijnkwaliteit. Die omstandigheden treft men aan in de kustgebieden. Daar wordt het land land beïnvloedt door de koude Humboldtstroom, die in de Grote Oceaan vanuit de Zuidpool noordwaarts gaat. Tot de jaren ’90 was wijnbouw in de kuststrook geen optie vanwege het grote watergebrek. Modern watermanagement heeft daar verandering in gebracht. Met name de druivenrassen Chardonnay, Sauvignon blanc, Pinot noir en Syrah profiteren daarvan.
VERLEDEN EN TOEKOMST
Chili was tot 1850 een land waarin de druivenrassen País, Torontel en Moscatel inheems zijn sinds 300 jaar eerder de Spaanse veroveraars voet aan land zetten. Sinds 1851 werden er de in Frankrijk gangbare druivenrassen aangeplant. Maar met de komst van de Catalaanse wijnmaker Miguel Torres in 1979 veranderde de wijnbouw. Torres vestigde zich in Curico Valley en zag de potentie van het land om er moderne wijnbouw te plegen met de introductie van roestvrij-stalen en Franse houten vaten en gekoelde vergisting. Later was hij een van de pioniers in de biologische en biodynamische wijnbouw die nu al een groot aandeel in de hele Chileense wijnbouw heeft. Het grootste wijnbouwbedrijf is Concha Y Torro, dat met 9000 hectare wijngaard in diverse delen van Chili ook zijn verantwoordelijkheid neemt voor innovatie in de hele Chileense wijnbouw met zijn Concha y Toro Centre of Research and Innovation (CRI) in Talca. Hier worden allerlei nieuwe klonen van druivenrassen ontwikkeld en vinden er (bio)chemische analyses plaats waarvan de hele Chileense wijnbouw meeprofiteert. De Chileense wijnbouw spreekt tot de verbeelding en toont al jaren aan dat het bijzonder mooie wijnen produceert. En dat zal zo blijven.
